Onderzoek
REACH-OUT
REACH – Optimizing Units of nutrition and Training: een haalbaarheidsstudie naar een trainingsprogramma voor patiënten met PICS
Meer infoTULIP
Transmuraal paramedisch zorgpad
Meer infoVoeding, beweging en eHealth bij oncologisch chirurgische patiënten
Meer infoREACH
Op eigen kracht verder na intensieve zorg; ontwikkeling van een transmuraal fysiotherapie programma voor Intensive Care patiënten die naar huis worden ontslagen (REACH)
Jaarlijks worden in NL meer dan 85.000 patiënten op een Intensive Care (IC) behandeld. Dankzij verbeteringen in de zorg overleven steeds meer IC-patiënten een periode van levensbedreigende ziekte. De keerzijde is dat veel van deze patiënten met langdurige lichamelijke en mentale klachten als gevolg van het Post-Intensive Care Syndroom (PICS) uit het ziekenhuis worden ontslagen. Zorgverleners in de 1e lijn zijn onvoldoende bekend met de gevolgen van PICS. Feitelijk heeft het zorgveld te maken met een nieuw ziektebeeld, waarvoor nog geen revalidatie-behandeling bestaat. De diversiteit aan klachten en beperkingen worden hierdoor niet op een juiste manier geïnterpreteerd en/of in een logische volgorde geadresseerd in een behandelplan. Het doel van dit RAAK-project was om in een Community of Practice (CoP) van professionals, studenten en patiënten een transmuraal fysiotherapieprogramma te ontwikkelen om patiënten die met PICS naar huis worden ontslagen optimaal te ondersteunen. Tijdens het project is een toolkit ontwikkeld met een gestructureerde overdracht, screeningsinstrumenten en een fysiotherapieprogramma gebaseerd op het concept ‘Positieve gezondheid’. De toolkit is geïmplementeerd in 18 fysiotherapiepraktijken in de regio Amsterdam en omstreken. Middels een vergelijkend onderzoek is de haalbaarheid en initiële effectiviteit van dit programma onderzocht.
Status: afgerond
Resultaten: In totaal zijn er 75 patiënten vanuit de deelnemende ziekenhuizen doorverwezen naar REACH praktijken, waarvan er 43 konden worden geïncludeerd voor het onderzoek (19 in de interventiegroep en 24 in de controlegroep). Het REACH programma werd als haalbaar en veilig geëvalueerd. Patiënten die binnen het REACH netwerk revalideerden waren meer geneigd om hun fysiotherapeut aan anderen aan te bevelen, dan patiënten uit de controlegroep (PREM, net promotor score: 92.8% versus 60%). REACH professionals waren zeer tevreden over het werken met het positieve gezondheid tool en samen te werken binnen het interdisciplinaire netwerk. De resultaten zijn gerapporteerd in verschillende publicaties . De REACH community of practice is inmiddels geformaliseerd tot de Stichting REACH. Met een TopUp subsidie van Regieorgaan SIA is vervolgens een inhoudelijke trainingswijzer ontwikkeld en gekeken hoe monitoring ondersteunend kan zijn in de behandeling van patiënten met PICS binnen het REACH netwerk.
REACH-OUT
REACH-OUT: Optimizing Units of nutrition and Training
Van het onderzoeksinstituut Amsterdam Movement Sciences ontvingen we een subsidie om de haalbaarheid van een trainingsprogramma voor patiënten die na IC-opname thuis revalideren te onderzoeken; REACH-OUT (Rehabilitation After Critical Illness and Hospital discharge- Optimizing Units of nutrition and exercise Therapy). In dit project wordt de haalbaarheid onderzocht van een gepersonaliseerd trainingsprogramma (inclusief voedingsadvies en monitoring via eHealth) bij patiënten die minimaal 48 uur op de IC beademd zijn geweest en bij REACH praktijken revalideren. Dit trainingsprogramma bouwt voort op ervaring uit eerdere REACH-projecten. Paramedisch Adviescentrum Aalsmeer (PACA) is partner in dit éénjarige project.
Tussen November 2022 en September 2023 includeren we 10 patiënten in deze pilot. De inspanningscapaciteit van de deelnemers wordt op twee momenten getest via gestandaardiseerde cardiopulmonaire exercise testen, waarna een geïndividualiseerd trainingsadvies en begeleiding volgt. De resultaten van deze studie dragen bij aan het REACH trainingsprotocol dat in een vervolg studie (trial) op effectiviteit kan worden getoetst.
Voor dit project zoeken wij nog deelnemende fysiotherapeuten. Ervaring en affiniteit met training bij patiënten met PICS is essentieel, de CPET testen kunnen we elders onderbrengen als de praktijk hier niet over beschikt. Interesse? Neem contact op met onderzoeker Nadine Florisson: n.florisson@hva.nl
Status: Gestart
TULIP
TULIP: Transmuraal Paramedisch Zorgpad
TULIP is een samenvoeging van twee vierjarige onderzoeksprojecten uitgevoegd door het Amsterdam UMC, in samenwerking met de Hogeschool van Amsterdam, BovenIJ Ziekenhuis, het Amsterdams Paramedisch Platform, softwarebedrijf Caresharing en verschillende patiëntenverenigingen. Het doel van TULIP is om het transmurale zorgpad voor patiënten die na een ziekenhuisopname eerstelijns paramedische herstelzorg nodig hebben, te verbeteren.
Tussen Januari 2023 en December 2026 wordt het nieuwe zorgmodel ontwikkeld en geïmplementeerd. Eerst halen we bij patiënten, hun naaste familieleden en zorgverleners in de eerste en tweede lijn informatie op over waar knelpunten, maar ook bevorderende factoren liggen rondom de transmurale zorg. We ontwikkelen een triage-tool waarmee op de juiste wijze en op het juiste moment de herstelzorgbehoeften van patiënten in kaart worden gebracht. Via een digitaal communicatiesysteem (cBoards) wordt de verwijzing naar de juiste persoon, de interprofessionele communicatie en samenwerking gefaciliteerd, waarbij de patiënt centraal staat.
De onderzoeksgroep bestaat uit: Dr. Marike van der Schaaf, Prof. Dr. Raymond Ostelo, Dr. Marike van der Leeden, Dr. Suzanne Wiertsema, Dr. Hanneke van Dongen, Dr. Mel Major, Edwin Geleijn, Juul van Grootel en Romain Collet. Mail voor meer informatie: j.w.m.vangrootel@amsterdamumc.nl of r.j.collet@amsterdamumc.nl
Status: Gestart
Subsidie: ZonMw, Inhoudelijke Versterking Paramedische Samenwerking in de Herstelzorg
LIFELINE
eHealth to Inform Exercise after Critical Illness
Financiering: Regieorgaan SIA (Praktijkgericht onderzoek extramurale zorg, #EXZ.EXZ.01.001)
Dankzij verbeteringen in de zorg overleven steeds meer patiënten de behandeling op een intensive care (IC). Keerzijde hiervan zijn de lichamelijke en mentale klachten (Post Intensive
Care Syndroom – PICS) waarvoor patiënten vaak langdurige revalidatie nodig hebben i.v.m. verminderde belastbaarheid en vermoeidheid. Tijdens de Covid-19 pandemie blijkt dat relatief veel IC-patiënten een migratieachtergrond en/of lage sociaaleconomische status hebben en dat een grote groep geen nazorg ontvangt.
Om de Juiste Zorg op de Juiste Plek te geven wordt eHealth met coaching en telemonitoring steeds vaker ingezet bij revalidatie in de thuissituatie. Atris is een voorbeeld van een toepassing waarbij via sensoren het activiteitenniveau en hartslag gemeten worden. Atris is een veelbelovende toepassing voor patiënten met PICS maar fysiotherapeuten hebben nog beperkt ervaring met het integreren van eHealth in de behandelaanpak en beschikken over onvoldoende kennis en vaardigheden om de applicaties optimaal in te zetten en zorg op afstand te verlenen.
eHealth applicaties dienen de zelfredzaamheid, zelfstandigheid en eigen regie van patiënten te bevorderen. Bij patiënten die thuis herstellen na een IC-opname kan eHealth door gebruik van continue monitoring van vitale parameters, patiënten ondersteunen door het gevoel van veiligheid te vergroten en inzicht te verschaffen in belasting en belastbaarheid. Echter, bestaande applicaties zijn momenteel niet voor iedereen toegankelijk zoals mensen met een migratieachtergrond of beperkte gezondheidsvaardigheden.
Het doel van het LIFELINE-project is om, in een consortium met professionals vanuit de technologie, revalidatie en maatschappelijke organisaties, de bestaande Atris applicatie door te ontwikkelen richting een slimme, gebruiksvriendelijke en toegankelijke app en toe te passen in de fysiotherapeutische behandeling van patiënten met PICS. Meer informatie via onderzoeker Nadine Florisson: n.florisson@hva.nl
Status: Gestart November 2021, looptijd 2 jaar
Samen Beter met AI
Samen beter worden met Artificial Intelligence (AI)
Van Regieorgaan SIA ontvingen we subsidie om de samenwerking tussen fysiotherapeuten en diëtisten te versterken. Dit onderzoek duurt 2 jaar en sluit aan bij het al lopende OPRAH (Optimal Physical Recovery After Hospital) onderzoek waarin een voeding & beweeginterventie met coaching en een App wordt ontwikkeld en getest bij patiënten met kanker die een grote operatie ondergaan. Samen met Amsterdam UMC, de HvA, software bedrijf Peercode BV, Medisch Centrum IBIS en praktijk voor diëtetiek Malnucare onderzoeken we in het Samen Beter worden onderzoek hoe we de voeding en beweeg behandelingen optimaal op elkaar kunnen afstemmen en hoe professionals patiënten op afstand kunnen coachen. De kennis en ervaring die we opdoen met dit onderzoek zetten we ook in bij de behandelingen bij patiënten na een IC opname. Meer informatie: Marike van der Schaaf, m.vanderschaaf@amsterdamumc.nl
Status: gestart
REACH+
Real-time monitoring in de thuisrevalidatie van patiënten na een COVID-19 gerelateerde IC opname
Financiering: ZonMW (COVID-19 “wetenschap voor de praktijk” programma, #10430042010021).
Op 7 mei 2020 waren er ruim 11.000 COVID patiënten opgenomen in het ziekenhuis waarvan ruim 1400 op de intensive care (IC). Een opname op de IC is een ingrijpende gebeurtenis voor patiënten en familie, maar naar verwachting nog ingrijpender voor de patiëntengroep die in de eerste COVID-19 golf in het ziekenhuis worden opgenomen.
Een groot deel van deze patiënten ontwikkelt naar verwachting PICS, waarvoor revalidatie door gespecialiseerde zorgverleners noodzakelijk is. PICS is een cluster van fysieke, mentale en cognitieve problematiek die mede veroorzaakt wordt door behandelingen die een patiënt op de IC heeft ontvangen, zoals beademing en langdurige immobiliteit. We verwachtten dat de patiënt met een COVID-19 infectie grotendeels vergelijkbaar is met de ‘reguliere’ IC-patiënt maar we zijn ook benieuwd naar de verschillen. Belangrijke verschillen zijn de lange ligduur op de IC (eerste golf: > 3 weken), isolatie, angst en de specifieke longproblematiek voor deze groep.
Van de patiënten met een COVID-19 infectie die de IC-opname overleven gaat naar verwachting 50% naar een revalidatiekliniek of verpleeghuis en 50% naar huis, vaak ook op eigen verzoek. Patiënten (en naasten) staan vaak voor een langdurig revalidatietraject. Binnen het REACH netwerk staan revalidatieprofessionals klaar om de behandeling van deze patiëntengroep op zich te nemen.
Om deze specifieke patiëntengroep met de daarbij behorende problematiek te kunnen ondersteunen en de problematiek van COVID-19 patiënten na een IC-opname in beeld te brengen is het REACH+ project ontstaan. Het REACH+ project richt zich op het frequent meten van activiteit, hartslag en saturatie (zuurstofgehalte) en ervaren vermoeidheid (Borg RPE 1-10) via real-time monitoring, met als doel de fysiotherapeutische behandeling te ondersteunen. Voor patiënten is het zeer belangrijk om deze parameters te monitoren in verband met het klinisch beeld waarin patiënten laag belastbaar zijn met longschade als gevolg van COVID-19. Patiënten voelen niet goed aan wat de intensiteit van de activiteit is met een grote kans op overbelasting. Het betreft een pilot studie, gericht op patiënten die binnen het REACH netwerk revalideren.
Status: afgerond
Resultaten:
Negentien patiënten tussen 22 en 73 jaar oud en 8 REACH-fysiotherapeuten hebben meegedaan aan dit onderzoek. Patiënten ervaringen met de sensor en de applicatie waren wisselend. Patiënten gaven aan dat de applicatie soms ingewikkeld was en dat het dragen van de sensor soms als onprettig werd ervaren. Fysiotherapeuten zagen een meerwaarde in het monitoren van deze data om inzicht te krijgen in belastbaarheid van de patiënt, maar geven ook aan dat de data nog duidelijker gepresenteerd kan worden. Fysiotherapeuten zijn enthousiast om mee te denken over hoe de applicatie doorontwikkeld kan worden en ook toegankelijker gemaakt kan worden voor patiënten die wat minder (digi)taalvaardig zijn.
Activiteitendata konden succesvol worden opgehaald via de sensor en gepresenteerd in het data platform voor fysiotherapeuten. Het was lastiger om zuurstofopname en hartslag data voor langere periodes te monitoren. In samenwerking met software developer en partner in dit project, Peercode, in de applicatie doorontwikkeld om nog beter te kunnen voldoen aan gebruikerseisen. De resultaten van REACH+ zijn verwerkt in vervolgaanvragen en worden meegenomen in het LIFELINE-project.
Onderwijs & nascholing
REACH symposium 21 September 2023: slides presentaties
Op 21 September 2023 vond het jaarlijks REACH symposium plaats met als thema: Fysiek en mentaal in balans. Belastbaarheid van patiënten na een IC-opname.
Sprekers vanuit de medische psychologie, ergotherapie, sportgeneeskunde, psychiatrie en fysiotherapie stelden na afloop de dia’s van hun presentaties beschikbaar:
Cognitive gedragstherapie voor chronische vermoeidheid – H Knoop REACH symposium 2023
Ergotherapie – de route naar optimaal herstel – K Doppen REACH symposium 2023
Rol sportarts bij meten belastbaarheid – Z Fokke REACH symposium 2023
Fysieke impact zorgactiviteiten IC – R Kwakman REACH symposium 2023
Om deel te kunnen nemen aan het REACH netwerk, is het succesvol afronden van de cursus een voorwaarde.
Meer infoPICS CURSUS
Om als fysiotherapeut deel te kunnen nemen aan het REACH netwerk, is het succesvol afronden van de cursus ‘De fysiotherapeutische behandeling van patiënten met PICS na ontslag uit het ziekenhuis’ van het Nederlands Paramedisch instituut (NPI) een voorwaarde.
Deze cursus wordt aangeboden als fysieke cursus (zie: hier) of als online cursus (zie: hier)
Ook diëtisten en ergotherapeuten moeten verplichte scholing hebben afgelegd. In het komende jaar zullen specifieke scholingsactiviteiten worden opgezet voor deze professionals. Tot die tijd zijn diëtisten en ergotherapeuten van harte uitgenodigd om de PICS cursus van het NPI te volgen.